PRADHAN MANTRI FASAL BIMA YOJANA (PMFBY) INSURANCE
പ്രധാനമന്ത്രി ഫസൽ ബീമ യോജന (PMFBY)
വിളനാശമുണ്ടായാൽ കർഷകനു സഹായമാകുന്ന കാലാവസ്ഥാധിഷ്ഠിത വിള ഇൻഷുറൻസ് പദ്ധതി
കൃഷിനാശം മൂലം കർഷകർക്കുണ്ടാകുന്ന വലിയ സാമ്പത്തിക നഷ്ടത്തിൽ നിന്ന് അവരെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി കേന്ദ്ര സർക്കാർ നടപ്പിലാക്കിയ ഒരു വിള ഇൻഷുറൻസ് പദ്ധതിയാണിത്.
പ്രധാന സവിശേഷതകൾ ✨
കുറഞ്ഞ പ്രീമിയം: കർഷകർ അടയ്ക്കേണ്ട പ്രീമിയം തുക വളരെ കുറവാണ്. ബാക്കി തുക കേന്ദ്ര-സംസ്ഥാന സർക്കാരുകൾ ചേർന്നാണ് വഹിക്കുന്നത്.
ഖാരിഫ് (Kharif) വിളകൾ: ഇൻഷുറൻസ് തുകയുടെ 2% മാത്രം. (ഉദാ: നെല്ല്, ചോളം).
റബി (Rabi) വിളകൾ: ഇൻഷുറൻസ് തുകയുടെ 1.5% മാത്രം. (ഉദാ: ഗോതമ്പ്, കടുക്).
വാണിജ്യ/ഹോർട്ടികൾച്ചർ വിളകൾ: ഇൻഷുറൻസ് തുകയുടെ 5% മാത്രം. (ഉദാ: വാഴ, കവുങ്ങ്, മരച്ചീനി).
പൂർണ്ണമായ പരിരക്ഷ (Comprehensive Coverage):
വിളവെടുപ്പിന് മുൻപ്: വിതയ്ക്കാൻ കഴിയാതെ വരുന്ന സാഹചര്യം (Prevented Sowing).
വിളവെടുപ്പ് കാലയളവ്: കൃഷി ചെയ്യുന്ന സമയത്തുണ്ടാകുന്ന വരൾച്ച, വെള്ളപ്പൊക്കം, ഉരുൾപൊട്ടൽ, കീടബാധ, കാട്ടുതീ, ഇടിമിന്നൽ തുടങ്ങിയവ.
വിളവെടുപ്പിന് ശേഷം (Post-Harvest Losses): വിളവെടുത്ത് ഉണക്കാനിട്ടിരിക്കുന്ന വിളകൾക്ക് 14 ദിവസത്തിനുള്ളിൽ (മഴ/വെള്ളപ്പൊക്കം/ചുഴലിക്കാറ്റ് മൂലം) നാശം സംഭവിച്ചാൽ.
പ്രാദേശിക ദുരന്തങ്ങൾ (Localized Calamities): ആലിപ്പഴ വർഷം, ഉരുൾപൊട്ടൽ, വെള്ളക്കെട്ട് എന്നിവ മൂലം ഒരു പ്രത്യേക പ്രദേശത്ത് മാത്രം നാശം സംഭവിച്ചാൽ.
എല്ലാവർക്കും ചേരാം: ലോൺ എടുത്ത കർഷകർക്കും (Loanee Farmers) ലോൺ എടുക്കാത്ത കർഷകർക്കും (Non-Loanee Farmers) ഈ പദ്ധതിയിൽ ചേരാം. (മുൻപ് ലോൺ എടുത്തവർക്ക് നിർബന്ധമായിരുന്നു, ഇപ്പോൾ അത് ഓപ്ഷണൽ ആണ്).
കേരളത്തിൽ ഇൻഷുറൻസ് ലഭിക്കുന്ന പ്രധാന വിളകൾ 🌾
ഓരോ ജില്ലയിലും വിജ്ഞാപനം ചെയ്തിട്ടുള്ള വിളകൾക്ക് മാത്രമേ ഇൻഷുറൻസ് ലഭിക്കൂ. കേരളത്തിൽ സാധാരണയായി ഉൾപ്പെടുന്ന വിളകൾ ഇവയാണ്:
നെല്ല് (Paddy)
വാഴ (Banana)
മരച്ചീനി (Tapioca)
കവുങ്ങ് (Arecanut - ചില ജില്ലകളിൽ)
ഏലം, കുരുമുളക്, ഇഞ്ചി, മഞ്ഞൾ (തിരഞ്ഞെടുത്ത പ്രദേശങ്ങളിൽ).
നഷ്ടപരിഹാരം ലഭിക്കുന്നതെങ്ങനെ?
വ്യാപകമായ നാശം (Widespread Calamity):
ഒരു പഞ്ചായത്തിലോ വില്ലേജിലോ മൊത്തമായി കൃഷിനാശം സംഭവിച്ചാൽ (ഉദാ: വരൾച്ച, വെള്ളപ്പൊക്കം), സർക്കാർ നടത്തുന്ന വിളവെടുപ്പ് പരീക്ഷണങ്ങളുടെ (Crop Cutting Experiments - CCE) അടിസ്ഥാനത്തിൽ വിളവ് കുറവാണെന്ന് കണ്ടാൽ, ഇൻഷുറൻസ് കമ്പനി ഓട്ടോമാറ്റിക്കായി നഷ്ടപരിഹാരം കർഷകരുടെ അക്കൗണ്ടിൽ ഇട്ടുതരും. ഇതിന് കർഷകർ പ്രത്യേക അപേക്ഷ നൽകേണ്ടതില്ല.
പ്രാദേശിക നാശം/വിളവെടുപ്പിന് ശേഷമുള്ള നാശം:
വ്യക്തിപരമായ കൃഷിനാശം (ഉദാ: കാറ്റിൽ വാഴ ഒടിഞ്ഞു വീഴുക, വെള്ളം കയറി നശിക്കുക) ഉണ്ടായാൽ, അത് സംഭവിച്ച് 72 മണിക്കൂറിനുള്ളിൽ കർഷകൻ നേരിട്ട് ഇൻഷുറൻസ് കമ്പനിയെയോ, കൃഷിഭവനെയോ, ബാങ്കിനെയോ അറിയിക്കണം.
ക്രോപ്പ് ഇൻഷുറൻസ് ആപ്പ് (Crop Insurance App) വഴിയോ ടോൾ ഫ്രീ നമ്പറിലോ അറിയിക്കാം.
എങ്ങനെ അപേക്ഷിക്കാം? ✍️
ഓൺലൈൻ വഴി (സ്വയം):
PMFBY പോർട്ടൽ: https://pmfby.gov.in/ എന്ന വെബ്സൈറ്റ് സന്ദർശിച്ച് "Farmer Corner" വഴി രജിസ്റ്റർ ചെയ്യാം.
മൊബൈൽ ആപ്പ്: "Crop Insurance" എന്ന ആപ്പ് പ്ലേ സ്റ്റോറിൽ നിന്ന് ഡൗൺലോഡ് ചെയ്ത് അപേക്ഷിക്കാം.
അക്ഷയ/സിഎസ്സി (CSC) വഴി:
അടുത്തുള്ള കോമൺ സർവീസ് സെന്ററിൽ പോയി അപേക്ഷിക്കാം.
ബാങ്കുകൾ വഴി:
നിങ്ങൾക്ക് അക്കൗണ്ടുള്ള ബാങ്ക് ശാഖ വഴിയും പ്രീമിയം അടച്ച് ചേരാം.
ഇൻഷുറൻസ് കമ്പനി പ്രതിനിധികൾ വഴി.
ആവശ്യമായ രേഖകൾ 📄
ആധാർ കാർഡ്.
ബാങ്ക് പാസ്സ്ബുക്ക് (ആധാറുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചത്).
ഭൂനികുതി രസീത് (Land Tax Receipt).
പാട്ടത്തിനാണ് കൃഷി ചെയ്യുന്നതെങ്കിൽ പാട്ടക്കരാർ അല്ലെങ്കിൽ കൃഷി ഓഫീസറുടെ സാക്ഷ്യപത്രം.
വിതച്ചതിന്റെ സാക്ഷ്യപത്രം (Sowing Certificate).
കൃഷി അനിശ്ചിതത്വങ്ങൾ നിറഞ്ഞതായതിനാൽ, PMFBY കർഷകർക്ക് വലിയൊരു സാമ്പത്തിക സുരക്ഷയാണ് നൽകുന്നത്.
കാലാവസ്ഥധിഷ്ഠിത പദ്ധതിയിൽ തെങ്ങ്, കാപ്പി,റബ്ബർ,നെല്ല്, വാഴ, കവുങ്ങ്, കുരുമുളക്, മഞ്ഞൾ, ജാതി, കൊക്കോ, വെറ്റില, ഏലം,ഗ്രാമ്പൂ, ഇഞ്ചി,മാവ്, പൈനാപ്പിൾ, കശുമാവ്,മരച്ചീനി,കിഴങ്ങുവർഗ്ഗങ്ങൾ(ചേമ്പ്, ചേന, കാച്ചിൽ, ചെറു കിഴങ്ങ്, മധുരക്കിഴങ്ങ്) പയർവർഗ്ഗങ്ങൾ(ഉഴുന്ന്,പയർ,ചെറുപയർ,ഗ്രീൻപീസ്,സോയാബീൻ) പച്ചക്കറിവിളകൾ (പടവലം,പാവൽ, വള്ളി പയർ, കുമ്പളം, മത്തൻ, വെള്ളരി,വെണ്ട, പച്ചമുളക്) എന്നീ വിളകൾക്കും പരിരക്ഷ ലഭിക്കും.
പ്രധാനമന്ത്രി ഫസൽ ബീമ യോജന 2016 ഫെബ്രുവരി 18 ന് പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി ആരംഭിച്ചു. പ്രകൃതിക്ഷോഭം, കീടങ്ങൾ, രോഗങ്ങൾ എന്നിവ മൂലം കൃഷിനാശം സംഭവിക്കുന്ന കർഷകരെ സഹായിക്കുന്നതിന് സാമ്പത്തിക സഹായം നൽകാനാണ് പദ്ധതി ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.
നെല്ല്, വാഴ, കമുക്, കുരുമുളക്, മഞ്ഞൾ, ജാതി, കൊക്കോ, വെറ്റില, ഏലം, ഗ്രാമ്പൂ, തെങ്ങ്, ഇഞ്ചി, മാവ്, പൈനാപ്പിൾ, കശുമാവ്, റബ്ബർ, എള്ള്, മരച്ചീനി, തേയില, കിഴങ്ങ് വർഗ്ഗങ്ങൾ (ചേന, ചേമ്പ്, കാച്ചിൽ, മധുരക്കിഴങ്ങ്) പയർ വർഗ്ഗങ്ങൾ( ഉഴുന്ന്, പയർ, ചെറുപയർ,ഗ്രീൻപീസ്, സോയാബീൻ, പച്ചക്കറികൾ (പടവലം, വള്ളിപയർ, കുമ്പളം, മത്തൻ, വെള്ളരി, വെണ്ട, പച്ചമുളക്)തുടങ്ങിയവയ്ക്ക് കാലാവസ്ഥയിൽ ഉണ്ടാകുന്ന വ്യതിയാനത്തിന് നഷ്ടപരിഹാരം നൽകുന്നതാണ്പദ്ധതി.
പിഎംഎഫ്ബിവൈ ഒരു രാജ്യം-ഒരു സ്കീം തീമിന് അനുസൃതമാണ്. ഇത് നിലവിലുള്ള രണ്ട് പദ്ധതികൾക്ക് പകരമായി - ദേശീയ കൃഷിഇൻഷുറൻസ് പദ്ധതിയും പരിഷ്കരിച്ച ദേശീയ കാർഷിക ഇൻഷുറൻസ് പദ്ധതിയും. പ്രധാനമന്ത്രി ഫസൽ ബീമാ യോജന പദ്ധതിയെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദമായ ഗൈഡ് ഇവിടെ ലഭിക്കും. സ്കീം സ്ഥിരപ്പെടുത്തുന്നത് ഉറപ്പാക്കുന്നുവരുമാനം കർഷകരുടെ അതിനാൽ കൃഷിയിൽ തുടർച്ചയുണ്ട്. കൂടാതെ, നൂതനവും സമകാലികവുമായ കാർഷിക രീതികൾ സ്വീകരിക്കാൻ ഇത് കർഷകരെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു
കാലാവസ്ഥധിഷ്ഠിത പദ്ധതിയിൽ നെല്ല്, വാഴ, കവുങ്ങ്, കുരുമുളക്, മഞ്ഞൾ, ജാതി, കൊക്കോ, വെറ്റില, ഏലം,ഗ്രാമ്പൂ, തെങ്ങ്, ഇഞ്ചി,മാവ്, പൈനാപ്പിൾ, കശുമാവ്, റബ്ബർ,എള്ള്,മരച്ചീനി,തേയില,കിഴങ്ങുവർഗ്ഗങ്ങൾ (ചേമ്പ്, ചേന, കാച്ചിൽ, നന കിഴങ്, മധുരക്കിഴങ്ങ്) പയർവർഗ്ഗങ്ങൾ(ഉഴുന്ന്, പയർ,ചെറുപയർ,ഗ്രീൻപീസ്,സോയാബീൻ) പച്ചക്കറിവിളകൾ (പടവലം,പാവൽ, വള്ളി പയർ, കുമ്പളം, മത്തൻ, വെള്ളരി,വെണ്ട, പച്ചമുളക്) എന്നീ വിളകൾക്കും പരിരക്ഷ ലഭിക്കും.
നഷ്ടപരിഹാരം എങ്ങനെ?
കാലാവസ്ഥധിഷ്ഠിത വിള ഇൻഷുറൻസിൽ വെള്ളപൊക്കം, മണ്ണിടിച്ചിൽ, ശക്തമായ കാറ്റ് (വാഴ, ജാതി, കവുങ്ങ്, കുരുമുളക്, കൊക്കോ, തെങ്ങ്, റബ്ബർ കശുമാവ് ), കൊണ്ടുണ്ടാകുന്ന വിള നഷ്ടങ്ങൾക്ക് വ്യക്തിഗത ഇൻഷുറൻസ് പരിരക്ഷ ലഭ്യമാണ്.വിളയുടെ പ്രായത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ജോയിന്റ് കമ്മിറ്റിയുടെ ഇൻസ്പെക്ഷൻ റിപ്പോർട്ട് പ്രകാരം നഷ്ടപരിഹാരം നിർണയിക്കുന്നു. നഷ്ടം ഉണ്ടായി 72 മണിക്കൂറിനകം കർഷകർ കൃഷിഭവൻ അല്ലെങ്കിൽ ഇൻഷുറൻസ് കമ്പനിയെ നേരിട്ടോ രേഖാമൂലമോ അറിയിക്കേണ്ടതാണ്
(Toll Free No : 1800-425-7064).
കൂടാതെ കാലാവസ്ഥയുടെ ഡാറ്റ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള നഷ്ടപരിഹാരവും കർഷകർക്ക് ലഭ്യമാണ്. അതിനായി ഓരോ വിജ്ഞാപിത പ്രദേശത്തിനും, നിശ്ചിത സൂചനാ കാലാവസ്ഥനിലയം സർക്കാർ വിജ്ഞാപനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.
എങ്ങനെ റജിസ്റ്റർ ചെയ്യും?
https://pmfby.gov.in/ എന്ന വെബ്സൈറ്റിലൂടെ കർഷകർക്ക് ഓൺലൈൻ ആയി റജിസ്റ്റർ ചെയ്യാം. സി.എസ്.സി ഡിജിറ്റൽ സേവകേന്ദ്രം, ഇൻഷുറൻസ് ഏജൻസി എന്നിവ വഴിയും റജിസ്റ്റർ ചെയ്യാം. വിജ്ഞാപിത വിളകൾക്ക് വായ്പ എടുത്ത കർഷകരാണെങ്കിൽ അവരെ അതതു ബാങ്കുകൾക്കും പദ്ധതിയിൽ ചേർക്കാം. അപേക്ഷ പൂരിപ്പിച്ച ശേഷം
നിശ്ചിത പ്രീമിയം തുക, ആധാറിന്റെ പകർപ്പ്, നികുതി രസീതിന്റെ പകർപ്പ്, ബാങ്ക് പാസ്സ്ബുക്കിന്റെ പകർപ്പ്, പാട്ടത്തിനു കൃഷി ചെയ്യുന്നവരാണെങ്കിൽ പാട്ടക്കരാറിന്റെ പകർപ്പ് എന്നിവ കൂടി സമർപ്പിക്കണം.
പ്രീമിയം എത്ര രൂപ?
വിളയുടെ പ്രീമിയം തുകയും ഇൻഷുറൻസ് തുകയും താഴെ ചേർക്കുന്നു.
നെല്ല്
കർഷകപ്രീമിയം---- * *1600/-(ഹെക്ടർ )
* 6.4/-(സെന്റ്)
ഇൻഷുറൻസ് തുക---- *80000/-(ഹെക്ടർ )
വാഴ
കർഷകപ്രീമിയം ---- *8750/-(ഹെക്ടർ)
* 35/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *175000/-(ഹെക്ടർ)
കുരുമുളക്
കർഷകപ്രീമിയം -----
*2500/-(ഹെക്ടർ )
* 10/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----
*50000/-(ഹെക്ടർ )
കവുങ്ങ്
കർഷകപ്രീമിയം----- *5000/- (ഹെക്ടർ )
* 20/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----
*100000/-(ഹെക്ടർ )
മഞ്ഞൾ
കർഷകപ്രീമിയം---- *3000/-(ഹെക്ടർ)
* 12/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക ----- *60000/-(ഹെക്ടർ)
ജാതി
കർഷകപ്രീമിയം---- *2750/-(ഹെക്ടർ)
* 11/-(സെന്റ്)
ഇൻഷുറൻസ് തുക-----
*55000/-( ഹെക്ടർ)
കൊക്കോ
കർഷകപ്രീമിയം-----
*3000/-(ഹെക്ടർ)
*12/-(സെന്റ്)
ഇൻഷുറൻസ് തുക ------
*60000/-(ഹെക്ടർ)
പച്ചക്കറിവിളകൾ (പടവലം, പാവൽ, വള്ളിപയർ, കുമ്പളം, മത്തൻ, വെള്ളരി, വെണ്ട, പച്ചമുളക്)
കർഷകപ്രീമിയം----- *2000/-(ഹെക്ടർ)
*8/-(സെന്റ്)
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *40000/-(ഹെക്ടർ)
വെറ്റില
കർഷകപ്രീമിയം ---- *5000/-(ഹെക്ടർ)
* 20/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *100000/-(ഹെക്ടർ)
കിഴങ്ങുവർഗ്ഗങ്ങൾ(ചേമ്പ്, ചേന, കാച്ചിൽ, നന കിഴങ്, മധുരക്കിഴങ്ങ്)
കർഷകപ്രീമിയം ---- *2000/-(ഹെക്ടർ)
* 8/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *40000/-(ഹെക്ടർ)
പയർവർഗ്ഗങ്ങൾ(ഉഴുന്ന്,പയർ,ചെറുപയർ,ഗ്രീൻപീസ്,സോയാബീൻ)
കർഷകപ്രീമിയം ---- *800/-(ഹെക്ടർ)
* 3/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *40000/-(ഹെക്ടർ)
ഏലം
കർഷകപ്രീമിയം ---- *2250/-(ഹെക്ടർ)
* 9/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *45000/-(ഹെക്ടർ)
കശുമാവ്
കർഷകപ്രീമിയം ---- *3000/-(ഹെക്ടർ)
* 12/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *60000/-(ഹെക്ടർ)
മാവ്
കർഷകപ്രീമിയം ---- *7500/-(ഹെക്ടർ)
* 30/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *150000/-(ഹെക്ടർ)
ഗ്രാമ്പൂ
കർഷകപ്രീമിയം ---- *2750/-(ഹെക്ടർ)
* 11/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *55000/-(ഹെക്ടർ)
തെങ്ങ്
കർഷകപ്രീമിയം ---- *5000/-(ഹെക്ടർ)
* 20/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *100000/-(ഹെക്ടർ)
ഇഞ്ചി
കർഷകപ്രീമിയം ---- *5000/-(ഹെക്ടർ)
* 20/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *100000/-(ഹെക്ടർ)
പൈനാപ്പിൾ
കർഷകപ്രീമിയം ---- *3000/-(ഹെക്ടർ)
* 12/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *60000/-(ഹെക്ടർ)
റബർ
കർഷകപ്രീമിയം ---- *5000/-(ഹെക്ടർ)
* 20/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *100000/-(ഹെക്ടർ)
എള്ള്
കർഷകപ്രീമിയം ---- *2000/-(ഹെക്ടർ)
* 8/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *40000/-(ഹെക്ടർ)
മരച്ചീനി
കർഷകപ്രീമിയം ---- *6250/-(ഹെക്ടർ)
* 25/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *125000/-(ഹെക്ടർ)
തേയില
കർഷകപ്രീമിയം ---- *2250/-(ഹെക്ടർ)
* 9/-(സെന്റ് )
ഇൻഷുറൻസ് തുക----- *45000/-(ഹെക്ടർ)
Official Website : https://pmfby.gov.in/
കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾക്ക് : Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana (PMFBY) Malayalam PDF
Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana (PMFBY) Revampedoperational Guidelines
Pradhan Mantri Fasal Bima Yojana - Crop Insurance Website Tutorials
ONE CLICK POSTER DOWNLOADING TOOL
USK login
നിരാകരണം:
ഈ വെബ്സൈറ്റിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്ന വിവരങ്ങൾ അപ്ഡേറ്റും കൃത്യവുമാണെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ ഞങ്ങൾ എല്ലാ ശ്രമങ്ങളും നടത്തുന്നുണ്ടെങ്കിലും, വെബ്സൈറ്റിൽ ലഭ്യമായ വിവരങ്ങളുടെയും ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെയും സേവനങ്ങളുടെയും സമ്പൂർണ്ണത, വിശ്വാസ്യത, കൃത്യത അല്ലെങ്കിൽ ലഭ്യത എന്നിവയെക്കുറിച്ച് ഇ സേവകൻ ഒരു ഉറപ്പും നൽകുന്നില്ല. ഇ സേവകൻ ബ്ലോഗുകൾ പൊതുവായ സേവനങ്ങളെയും അറിവുകളെയും കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചയ്ക്കുള്ളതാണ്.
"ഞങ്ങൾ നൽകുന്ന വിവരങ്ങൾ മറ്റു ലിങ്കുകൾ ഭാവിയിൽ മാറ്റങ്ങൾ വന്നേക്കാം. അത്തരത്തിൽ വരുന്ന മാറ്റങ്ങൾ നിങ്ങളുടെ ശ്രെദ്ധയിൽ പെടുകയാണെങ്കിൽ താഴെ കമന്റ് ബോക്സിൽ രേഖപ്പെടുത്തുക."









