SANITARY CERTIFICATE

സാനിറ്ററി സർട്ടിഫിക്കറ്റ്

ചരക്കുകൾ രോഗമോ കീടങ്ങളോ (പ്രാണികൾ) ഇല്ലാത്തതാണെന്നും, ഉൽപന്നങ്ങൾ നിശ്ചിത നിലവാരത്തിൽ എത്തുന്ന വിധത്തിൽ തയ്യാറാക്കിയിട്ടുണ്ടെന്നും ഈ സർട്ടിഫിക്കറ്റുകൾ സ്ഥിരീകരിക്കുന്നു. സാധാരണയായി, ഈ സർട്ടിഫിക്കറ്റുകൾ കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നവരുടെ രാജ്യത്തെ കൃഷി വകുപ്പാണ് നൽകുന്നത്. ആരോഗ്യ സർട്ടിഫിക്കറ്റ് എന്നും വിളിക്കുന്നു.

ഇതൊരു ഒറ്റപ്പെട്ട സർട്ടിഫിക്കറ്റ് എന്നതിലുപരി, പലപ്പോഴും ഒരു സ്ഥാപനം തുടങ്ങുന്നതിനും നടത്തിക്കൊണ്ടുപോകുന്നതിനും ആവശ്യമായ തൊഴിൽ ലൈസൻസിന്റെ (Trade License/D&O License) ഭാഗമായി തദ്ദേശ സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനത്തിലെ (പഞ്ചായത്ത്/മുനിസിപ്പാലിറ്റി/കോർപ്പറേഷൻ) ഹെൽത്ത് ഇൻസ്പെക്ടർ നൽകുന്ന ശുചിത്വ അനുമതിയെയാണ് സാധാരണയായി സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് ഫുഡ് സേഫ്റ്റി ലൈസൻസ് (FSSAI) ആണ് പ്രധാനമായും വേണ്ടത്, അതും ശുചിത്വ മാനദണ്ഡങ്ങൾ പാലിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു അംഗീകാരമാണ്.

സാനിറ്ററി/ഹെൽത്ത് സർട്ടിഫിക്കറ്റ് (ശുചിത്വ സർട്ടിഫിക്കറ്റ്) കേരളത്തിൽ: സ്ഥാപനങ്ങൾ അറിയേണ്ടത്

കേരളത്തിൽ ഒരു കടയോ, ഹോട്ടലോ, വർക്ക്‌ഷോപ്പോ, സ്കൂളോ, ഹോസ്റ്റലോ പോലുള്ള സ്ഥാപനങ്ങൾ തുടങ്ങുന്നതിനും പ്രവർത്തിക്കുന്നതിനും അവിടുത്തെ ശുചിത്വ നിലവാരം ഉറപ്പുവരുത്തേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്. പൊതുജനാരോഗ്യം സംരക്ഷിക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായി തദ്ദേശ സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങളിലെ ആരോഗ്യ വിഭാഗം (Health Department) അല്ലെങ്കിൽ ഫുഡ് സേഫ്റ്റി ഡിപ്പാർട്ട്‌മെന്റ് നൽകുന്ന സാക്ഷ്യപത്രങ്ങളെയാണ് പൊതുവെ "സാനിറ്ററി സർട്ടിഫിക്കറ്റ്" എന്ന് പറയുന്നത്.

എന്താണ് ഇതിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം? 🤔

പൊതുജനാരോഗ്യം ഉറപ്പാക്കുക: സ്ഥാപനവും പരിസരവും ശുചിയായി സൂക്ഷിക്കുന്നുണ്ടെന്നും, അണുബാധ പകരാനുള്ള സാഹചര്യങ്ങൾ ഇല്ലെന്നും ഉറപ്പാക്കുക.
നിയമപരമായ അനുസരണം: കേരള പഞ്ചായത്ത് രാജ്/മുനിസിപ്പാലിറ്റി ആക്ടുകൾ പ്രകാരവും, ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ നിയമങ്ങൾ പ്രകാരവും സ്ഥാപനങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നതിന് ആവശ്യമായ ശുചിത്വ മാനദണ്ഡങ്ങൾ പാലിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കുക.
തൊഴിൽ ലൈസൻസ് ലഭിക്കാൻ: മിക്ക സ്ഥാപനങ്ങൾക്കും തദ്ദേശ സ്ഥാപനത്തിൽ നിന്ന് തൊഴിൽ ലൈസൻസ് (Trade License/D&O License) ലഭിക്കുന്നതിന് ആരോഗ്യ വിഭാഗത്തിന്റെ (ഹെൽത്ത് ഇൻസ്പെക്ടറുടെ) ശുപാർശ/അനുമതി ആവശ്യമാണ്. ഈ അനുമതി ലഭിക്കുന്നത് സ്ഥാപനത്തിലെ ശുചിത്വ സാഹചര്യങ്ങൾ തൃപ്തികരമാണെന്ന് കണ്ടെത്തുമ്പോഴാണ്.
ഉപഭോക്താക്കളുടെ വിശ്വാസം: സ്ഥാപനം ശുചിത്വം പാലിക്കുന്നു എന്നുള്ളത് ഉപഭോക്താക്കൾക്ക് കൂടുതൽ വിശ്വാസം നൽകുന്നു.

ആർക്കൊക്കെയാണ് ശുചിത്വ അനുമതി/സർട്ടിഫിക്കറ്റ് വേണ്ടത്? 🏢

ഭക്ഷ്യ സ്ഥാപനങ്ങൾ: ഹോട്ടലുകൾ, റെസ്റ്റോറന്റുകൾ, ബേക്കറികൾ, കാന്റീനുകൾ, കൂൾബാറുകൾ, കാറ്ററിംഗ് യൂണിറ്റുകൾ, ഭക്ഷ്യോൽപ്പന്ന നിർമ്മാണ യൂണിറ്റുകൾ, പലചരക്ക് കടകൾ (പാക്ക് ചെയ്തതും അല്ലാത്തതുമായ ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കൾ വിൽക്കുന്നവ). ഇവർക്ക് FSSAI രജിസ്ട്രേഷൻ/ലൈസൻസ് ആണ് പ്രധാനം.
താമസ സൗകര്യം നൽകുന്നവ: ഹോട്ടലുകൾ, ലോഡ്ജുകൾ, ഹോസ്റ്റലുകൾ, റിസോർട്ടുകൾ.
വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ: സ്കൂളുകൾ, കോളേജുകൾ, ട്യൂഷൻ സെന്ററുകൾ.
ആരോഗ്യ പരിപാലന സ്ഥാപനങ്ങൾ: ക്ലിനിക്കുകൾ, ആശുപത്രികൾ (ഇവയ്ക്ക് കൂടുതൽ കർശനമായ മാനദണ്ഡങ്ങളുണ്ട്).
വ്യവസായ ശാലകൾ/വർക്ക്‌ഷോപ്പുകൾ: തൊഴിലാളികളുടെ ആരോഗ്യവും പരിസര ശുചിത്വവും ഉറപ്പാക്കേണ്ടതുണ്ട്.
ബ്യൂട്ടി പാർലറുകൾ, സലൂണുകൾ.
മാർക്കറ്റുകൾ, ഓഡിറ്റോറിയങ്ങൾ.

പ്രധാനമായും ഉൾപ്പെടുന്ന സർട്ടിഫിക്കറ്റുകൾ/അനുമതികൾ

തദ്ദേശ സ്ഥാപനത്തിലെ ഹെൽത്ത് ഇൻസ്പെക്ടറുടെ റിപ്പോർട്ട്/NOC:
- ആരാണ് നൽകുന്നത്: സ്ഥാപനം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പഞ്ചായത്ത്/മുനിസിപ്പാലിറ്റി/കോർപ്പറേഷനിലെ ഹെൽത്ത് ഇൻസ്പെക്ടർ (HI).
- എപ്പോൾ: സാധാരണയായി തൊഴിൽ ലൈസൻസിന് (Trade License/D&O License) അപേക്ഷിക്കുമ്പോൾ അതിന്റെ ഭാഗമായി ഹെൽത്ത് ഇൻസ്പെക്ടർ സ്ഥലം പരിശോധിച്ച് ശുചിത്വ നിലവാരം തൃപ്തികരമാണെന്ന് റിപ്പോർട്ട്/ശുപാർശ നൽകും. ഇതാണ് പലപ്പോഴും "സാനിറ്ററി സർട്ടിഫിക്കറ്റ്" ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത്.
- പരിശോധിക്കുന്നത്: മാലിന്യ നിർമ്മാർജനം (ഖരം, ദ്രാവകം), കുടിവെള്ള ലഭ്യതയും ശുദ്ധിയും, ടോയ്‌ലറ്റ് സൗകര്യങ്ങൾ, കെട്ടിടത്തിന്റെ വെളിച്ചം/വായു സഞ്ചാരം, പരിസര ശുചിത്വം, കൊതുക്/എലി എന്നിവയുടെ നിയന്ത്രണം തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾ.
- അപേക്ഷ: തൊഴിൽ ലൈസൻസിനുള്ള അപേക്ഷ KSMART (ksmart.lsgkerala.gov.in) പോർട്ടൽ വഴി നൽകുമ്പോൾ ആരോഗ്യ വിഭാഗത്തിന്റെ പരിശോധനയും ഇതിന്റെ ഭാഗമായി വരും.
ഫുഡ് സേഫ്റ്റി (FSSAI) രജിസ്ട്രേഷൻ/ലൈസൻസ്: 🍔
- ആരാണ് നൽകുന്നത്: കേരള ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ വകുപ്പ് (Food Safety Department - FSSAI നിയമങ്ങൾ പ്രകാരം).
- ആർക്കാണ് നിർബന്ധം: ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കൾ നിർമ്മിക്കുകയോ, സംഭരിക്കുകയോ, വിൽക്കുകയോ, വിതരണം ചെയ്യുകയോ ചെയ്യുന്ന എല്ലാ സ്ഥാപനങ്ങൾക്കും ഇത് നിർബന്ധമാണ്. (ചെറിയ സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് രജിസ്ട്രേഷനും, വലിയ സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് ലൈസൻസും).
- പരിശോധിക്കുന്നത്: ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന രീതി, അടുക്കളയുടെയും സ്റ്റോർ റൂമിന്റെയും ശുചിത്വം, ജീവനക്കാരുടെ വ്യക്തി ശുചിത്വം, വെള്ളത്തിന്റെ ഗുണമേന്മ, ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കൾ സൂക്ഷിക്കുന്ന രീതി, കാലഹരണ തീയതി, ലേബലിംഗ് തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾ.
- അപേക്ഷ: FSSAI-യുടെ FoSCoS (foscos.fssai.gov.in) എന്ന ഓൺലൈൻ പോർട്ടൽ വഴിയാണ് അപേക്ഷിക്കേണ്ടത്.
ജില്ലാ മെഡിക്കൽ ഓഫീസറുടെ (DMO) NOC (ആവശ്യമെങ്കിൽ):
- വലിയ ആശുപത്രികൾ, സ്കൂളുകൾ, ഹോസ്റ്റലുകൾ തുടങ്ങിയ സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് ചിലപ്പോൾ ജില്ലാ മെഡിക്കൽ ഓഫീസിൽ നിന്നുള്ള പ്രത്യേക ആരോഗ്യ/ശുചിത്വ അനുമതി ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം.

അപേക്ഷിക്കേണ്ട വിധം (പൊതുവായി)

തൊഴിൽ ലൈസൻസിന്റെ ഭാഗമായുള്ള ശുചിത്വ അനുമതിക്ക്: KSMART പോർട്ടൽ വഴി തൊഴിൽ ലൈസൻസിന് അപേക്ഷിക്കുക. ആരോഗ്യ വിഭാഗം പരിശോധന നടത്തും.
FSSAI രജിസ്ട്രേഷൻ/ലൈസൻസിന്: FoSCoS പോർട്ടൽ വഴി ഓൺലൈനായി അപേക്ഷിക്കുക. ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ ഓഫീസർ പരിശോധന നടത്തും.

പരിശോധിക്കുന്ന പ്രധാന കാര്യങ്ങൾ ✨

മാലിന്യ നിർമ്മാർജനം: ഖരമാലിന്യം (Solid Waste), ദ്രവമാലിന്യം (Liquid Waste/Sewage) എന്നിവ ശാസ്ത്രീയമായി സംസ്കരിക്കുന്നതിനുള്ള സംവിധാനം. (ഉദാ: മാലിന്യക്കുഴികൾ, സെപ്റ്റിക് ടാങ്ക്, മലിനജല ശുദ്ധീകരണ പ്ലാന്റ്).
കുടിവെള്ളം: സുരക്ഷിതമായ കുടിവെള്ള സ്രോതസ്സ്, ടാങ്കുകളുടെ ശുചിത്വം.
ടോയ്‌ലറ്റ് സൗകര്യം: ആവശ്യത്തിന് ടോയ്‌ലറ്റുകൾ, അവയുടെ ശുചിത്വം.
കെട്ടിടത്തിന്റെ ഘടന: മതിയായ വെളിച്ചം, വായു സഞ്ചാരം, ചോർച്ചയില്ലായ്മ.
പരിസര ശുചിത്വം: സ്ഥാപനവും ചുറ്റുപാടും വൃത്തിയായി സൂക്ഷിക്കൽ.
കീട നിയന്ത്രണം: കൊതുക്, ഈച്ച, എലി എന്നിവയെ നിയന്ത്രിക്കാനുള്ള നടപടികൾ.
ഭക്ഷ്യ സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് (കൂടുതലായി): അടുക്കളയുടെ ശുചിത്വം, പാത്രങ്ങൾ, സ്റ്റോറേജ്, ജീവനക്കാരുടെ വ്യക്തി ശുചിത്വം, ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കളുടെ ഗുണമേന്മ.

കാലാവധിയും പുതുക്കലും ⏳

തദ്ദേശ സ്ഥാപനം നൽകുന്ന തൊഴിൽ ലൈസൻസിനും അതിന്റെ ഭാഗമായുള്ള ആരോഗ്യ അനുമതിക്കും സാധാരണയായി ഒരു സാമ്പത്തിക വർഷമാണ് കാലാവധി. ഇത് വർഷം തോറും പുതുക്കണം.
FSSAI ലൈസൻസിന് 1 മുതൽ 5 വർഷം വരെ കാലാവധി തിരഞ്ഞെടുക്കാം. രജിസ്ട്രേഷനും വർഷം തോറും പുതുക്കേണ്ടതുണ്ട്.

ഉപസംഹാരം

സ്ഥാപനത്തിന്റെ സുഗമമായ നടത്തിപ്പിനും നിയമപരമായ പ്രശ്നങ്ങൾ ഒഴിവാക്കുന്നതിനും പൊതുജനാരോഗ്യം സംരക്ഷിക്കുന്നതിനും ശുചിത്വ മാനദണ്ഡങ്ങൾ പാലിക്കേണ്ടതും ആവശ്യമായ അനുമതികൾ/ലൈസൻസുകൾ നേടേണ്ടതും അത്യാവശ്യമാണ്. നിങ്ങൾ തുടങ്ങുന്ന സ്ഥാപനത്തിന്റെ സ്വഭാവം അനുസരിച്ച് ഏത് ലൈസൻസാണ് വേണ്ടതെന്നും എന്തൊക്കെ മാനദണ്ഡങ്ങളാണ് പാലിക്കേണ്ടതെന്നും ബന്ധപ്പെട്ട തദ്ദേശ സ്ഥാപനവുമായോ ആരോഗ്യ/ഭക്ഷ്യസുരക്ഷാ വകുപ്പുമായോ ബന്ധപ്പെട്ട് ഉറപ്പുവരുത്തുക.

ആവശ്യമുള്ള രേഖകൾ

അപേക്ഷാ ഫോറം
അപേക്ഷകന്റെ താമസ രേഖ (റേഷൻ കാർഡ് / പാസ്പോർട്ട് / ആധാർ കാർഡ് / ഡ്രൈവിംഗ് ലൈസൻസ്)
അപേക്ഷകന്റെ ഐഡന്റിറ്റി പ്രൂഫ് (റേഷൻ കാർഡ് / പാസ്‌പോർട്ട് / ആധാർ കാർഡ് / ഡ്രൈവിംഗ് ലൈസൻസ്)
സ്ഥാപനത്തിന്റെ / സ്ഥാപനത്തിന്റെ വിലാസത്തിനുള്ള തെളിവ്.
സ്ഥാപനം രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത സർട്ടിഫിക്കറ്റ്
പങ്കാളിത്ത സ്ഥാപനമാണെങ്കിൽ പാർട്ണർഷിപ്പ് ഡീഡ്
ജിഎസ്ടി നമ്പർ
ലെറ്റർ ഹെഡ്
സ്വയം പ്രഖ്യാപനം
ആവശ്യാനുസരണം മലിനീകരണ നിയന്ത്രണ ബോർഡിൽ നിന്നുള്ള അനുമതി
വാടക സ്ഥലമാണെങ്കിൽ വാടക കരാർ
കെട്ടിടത്തിന്റെ സ്കെച്ച് പ്ലാൻ
പാസ്പോർട്ട് സൈസ് ഫോട്ടോ
ആധാർ കാർഡ്

കേരളത്തിൽ എനിക്ക് എങ്ങനെ സാനിറ്റേഷൻ സർട്ടിഫിക്കറ്റ് ലഭിക്കും

സാനിറ്റേഷൻ സർട്ടിഫിക്കറ്റ് പൗരസമിതിയുടെ പൊതുജനാരോഗ്യ വിഭാഗം നൽകും. സാനിറ്റേഷൻ സർട്ടിഫിക്കറ്റിന് അപേക്ഷിക്കുന്നതിന്, അപേക്ഷകൻ ഉചിതമായ രീതിയിൽ അതത് മുനിസിപ്പൽ കോർപ്പറേഷൻ / മുനിസിപ്പാലിറ്റി / സർക്കിൾ ഓഫീസിനെ സമീപിക്കുകയും ആരോഗ്യ ബ്രാഞ്ച് അതോറിറ്റിയെ കാണുകയും വേണം.